فناوری FTTH (Fiber to the Home) شامل مجموعه‌ای از اجزا و تجهیزات تخصصی است که برای ارائه خدمات پهن‌باند از طریق فیبر نوری به منازل مورد استفاده قرار می‌گیرند. این اجزا به سه بخش اصلی تقسیم می‌شوند: دفتر مرکزی، شبکه توزیع و تجهیزات مشتری. در ادامه به بررسی تخصصی این اجزا می‌پردازیم:
1. دفتر مرکزی (Central Office یا CO)
دفتر مرکزی نقطه‌ای است که تجهیزات و زیرساخت‌های اصلی شبکه در آن قرار دارند. در اینجا، داده‌ها از طریق خطوط نوری به سمت خانه‌ها ارسال و دریافت می‌شوند. اجزای کلیدی دفتر مرکزی عبارتند از:
OLT (Optical Line Terminal):
وظایف: تبدیل سیگنال‌های الکتریکی به نوری و بالعکس، مدیریت پهنای باند، کنترل کیفیت سرویس (QoS).
ویژگی‌ها: چندین پورت نوری برای اتصال به Splitters و فیبرهای توزیع، پشتیبانی از پروتکل‌های مختلف نظیر GPON (Gigabit Passive Optical Network) و EPON (Ethernet Passive Optical Network).
Core Switches/Routers:
وظایف: مدیریت ترافیک داده، مسیریابی بسته‌ها بین شبکه FTTH و سایر شبکه‌ها (مانند اینترنت).
ویژگی‌ها: ظرفیت بالا برای پشتیبانی از ترافیک سنگین، قابلیت مدیریت پیشرفته برای اولویت‌بندی ترافیک.
Optical Splitters:
وظایف: تقسیم سیگنال نوری به چندین مسیر.
ویژگی‌ها: معمولاً به صورت Splitter 1:4، 1:8، 1:16 یا 1:32 موجود است، بدون نیاز به منبع تغذیه فعال، تلفات سیگنال نوری.
2. شبکه توزیع (Distribution Network)
شبکه توزیع بخشی از زیرساخت FTTH است که فیبر نوری را از دفتر مرکزی به نزدیکی خانه‌ها انتقال می‌دهد. اجزای این بخش شامل موارد زیر است:
ODN (Optical Distribution Network):
وظایف: انتقال سیگنال نوری از دفتر مرکزی به کاربران نهایی.
اجزا: شامل کابل‌های فیبر نوری، Splitters، Distribution Points، و تجهیزات مرتبط.
Splitters:
وظایف: تقسیم سیگنال نوری به چندین مسیر برای ارسال به کاربران مختلف.
ویژگی‌ها: مکان نصب معمولاً در نقاط میانی بین OLT و کاربران نهایی، تنوع در نسبت‌های تقسیم.
Fiber Cables:
وظایف: انتقال سیگنال‌های نوری از OLT به کاربران نهایی.
ویژگی‌ها: انواع مختلفی مانند Single Mode (برای فواصل بلند) و Multi Mode (برای فواصل کوتاه‌تر).
Distribution Points (DPs):
وظایف: نقاط توزیع که سیگنال‌های نوری را از Splitters به خانه‌ها انتقال می‌دهند.
ویژگی‌ها: نصب در خیابان‌ها یا در نزدیکی ساختمان‌ها، اتصال فیبرهای توزیع به فیبرهای دسترسی.
Fiber Patch Panels:
وظایف: مدیریت و سازماندهی اتصالات فیبر نوری در نقاط مختلف شبکه.
ویژگی‌ها: پنل‌های نصب شده در رک‌ها یا دیوارها برای اتصال کابل‌های فیبر نوری.
3. تجهیزات مشتری (Customer Premises Equipment یا CPE)
تجهیزات مشتری شامل دستگاه‌هایی است که در محل کاربر نصب می‌شوند تا سیگنال نوری را دریافت و به سیگنال الکتریکی قابل استفاده تبدیل کنند. این تجهیزات شامل موارد زیر است:
ONT (Optical Network Terminal):
وظایف: دریافت سیگنال نوری و تبدیل آن به سیگنال الکتریکی.
ویژگی‌ها: اتصال به دستگاه‌های کاربر مانند کامپیوتر، تلویزیون، و تلفن، معمولاً شامل پورت‌های اترنت و گاهی وای‌فای.
Home Gateway:
وظایف: ارائه امکانات وای‌فای، اترنت، و VoIP.
ویژگی‌ها: اتصال به ONT، مدیریت شبکه خانگی، ارائه امنیت و QoS.
Fiber Wall Outlet:
وظایف: اتصال کابل فیبر نوری از Distribution Point به داخل خانه.
ویژگی‌ها: نصب در دیوارها، اتصالات ایمن و پایدار.
4. سیستم‌های مدیریت و نظارت (Management and Monitoring Systems)
این سیستم‌ها برای مدیریت، نظارت و نگهداری شبکه FTTH استفاده می‌شوند. اجزای کلیدی این سیستم‌ها عبارتند از:
NMS (Network Management System):
وظایف: مانیتورینگ و کنترل تمامی اجزای شبکه FTTH.
ویژگی‌ها: ارائه دیدگاه کامل از وضعیت شبکه، ابزارهای تشخیص اشکال، تنظیمات و به‌روزرسانی‌های متمرکز.
OSS/BSS (Operations Support Systems / Business Support Systems):
وظایف: مدیریت مشترکین، صورتحساب، خدمات مشتری.
ویژگی‌ها: یکپارچگی با سیستم‌های دیگر، مدیریت کامل چرخه عمر خدمات، پشتیبانی از تعاملات مشتری.
Performance Monitoring Tools:
وظایف: نظارت بر کیفیت سرویس، تشخیص و رفع اشکالات شبکه.
ویژگی‌ها: ابزارهای تحلیل داده، گزارش‌های دوره‌ای، قابلیت هشدار و اعلام خطا.
5. زیرساخت‌های پسیو (Passive Infrastructure)
زیرساخت‌های پسیو شامل تجهیزات و قطعاتی است که بدون نیاز به منبع تغذیه فعال کار می‌کنند:
Fiber Optic Cables:
وظایف: انتقال سیگنال‌های نوری از دفتر مرکزی به خانه‌ها.
ویژگی‌ها: شامل انواع Single Mode (برای فواصل طولانی) و Multi Mode (برای فواصل کوتاه‌تر)، تحمل شرایط محیطی مختلف.
Patch Cords:
وظایف: اتصال تجهیزات مختلف در شبکه.
ویژگی‌ها: طول‌های مختلف، اتصالات استاندارد.
Optical Distribution Frames (ODFs):
وظایف: مدیریت و سازماندهی اتصالات فیبر نوری در نقاط مختلف شبکه.
ویژگی‌ها: نصب در رک‌ها یا دیوارها، قابلیت مدیریت تعداد زیادی اتصال فیبر نوری.
این اجزا با همکاری یکدیگر امکان ارائه‌ی خدمات پهن‌باند با سرعت و کیفیت بالا را فراهم می‌کنند و زیرساخت‌های لازم برای ارتباطات آینده را نیز مهیا می‌سازند.
